Przygotowanie przestępstwa

Po fazie planowania przestępstwa, zazwyczaj następuje jego przygotowanie. Uważa się, że jest to pierwsza, praktyczna czynność zmierzająca do realizacji finalnych celów nakreślonych planem.

Według kryminalistyki, czynności przygotowawcze w odróżnieniu od planowania, dostarczają materiału dowodowego tak osobowego, jak i  rzeczowego. Materiał ten może prowadzić do wykrycia sprawcy, natomiast ustalenie pewnych faktów z zakresu tych czynności, jeszcze przed dokonaniem przestępstwa, pomaga zapobiec jego popełnieniu.

Z punktu widzenia kryminalistyki, przygotowanie jest zatem zespołem czynności faktycznych, mających na celu umożliwienie skutecznej realizacji planu przestępstwa (planu przestępnego). Czynności te można podzielić na następujące grupy:

• uzyskanie informacji o obiekcie przestępstwa – informacje te dotyczą trybu życia, nawyków, przyzwyczajeń rozkładu dnia, utrzymywania kontaktów towarzyskich, stanu zdrowia/ Informacje te są uzyskiwane albo bezpośrednio od danej ofiary, albo poprzez bezpośrednią obserwację obiektu, dzięki osobom trzecim spełniającym nieświadomie rolę informatora, albo ze środków masowego przekazu (dotyczy to szczególnie osób sławnych bądź „lokalnych” gwiazd);
• warunki, w jakich będzie przeprowadzona akcja;
• środki techniczne niezbędne do przeprowadzenia zamiaru – wybór i zakres środków jest uzależniony od rodzaju przestępstwa, a w szczególności od taktyki działania. Istnieje jednak grupa czynów przestępnych, które już z uwagi na swój charakter wymagają zastosowania specjalnych środków technicznych (np. kradzież, udzielanie i pobieranie łapówek itp.). Środki użyte przeciwko ofierze mają złamać jej opór fizyczny bądź psychiczny, by możliwe było osiągniecie skutków przestępnych. Można tu wymienić m.in. takie rodzaje przestępstw, jak zabójstwo, rozbój, uszkodzenie ciała, w których oprócz siły fizycznej dominującą rolę odgrywają takie środki, jak broń, środki toksyczne itp. W przypadku innych przestępstw, tj. oszustwa, konieczne jest zastosowanie środków psychicznego oddziaływania poprzez podstęp, kłamstwo itp. Zazwyczaj przestępcy używają do popełnienia przestępstwa narzędzi powszechnie dostępnych, choć zdarzają się przypadki sporządzenia narzędzi specjalnie do celów przestępnych (szczególnie narzędzi służących do włamań);
• podejmowanie zabiegów w celu uniknięcia odpowiedzialności karnej, a także ewentualny dobór koniecznego składu osobowego – środki używane przez przestępców mogą służyć nie tylko bezpośredniemu wykonawstwu, ale również stanowić sposób na uniknięcie odpowiedzialności karnej. Do tego rodzaju środków służą te, które pozwalają na szybkie przeprowadzenie akcji, opuszczenie miejsca przestępstwa, niepozostawienie śladów, utrudnieniu rozpoznania itp. Wśród zabiegów służących uniknięciu odpowiedzialności, najpopularniejsze są jednak czynności mające na celu zapewnienie alibi jeszcze przed dokonaniem czynu karalnego.