Najczęściej badania na wykrywaczu kłamstw przeprowadza się na prywatne zlecenia osób podejrzewających swoich najbliższych o zdrady, kradzieże czy działania na niekorzyść na przykład firmy. Czasem jednak wykorzystuje się badania na wykrywaczu kłamstw w postępowaniach karnych, ale są one ograniczone przez odpowiednie przepisy.
Art. 192a. § 1. Kodeksu Postępowania Karnego
„W celu ograniczenia kręgu osób podejrzanych lub ustalenia wartości dowodowej ujawnionych śladów…”
Art. 192a. § 2. Kodeksu Postępowania Karnego
„…za zgodą osoby badanej biegły może również zastosować środki techniczne mające na celu kontrolę nieświadomych reakcji organizmu tej osoby.”
Według polskiego prawa w sprawach karnych badanie wariografem mogą zlecać tylko i wyłącznie biegli sądowi, oczywiście najczęściej na wniosek osób zainteresowanych takim badaniem. Zachęcamy do kontaktu z Instytutem Badań jeśli potrzebują Państwo skorzystać z usługi badania wariograficznego. Nasi Biegli Sądowi chętnie odpowiedzą na wszelkie pytania.
W przypadku świadków wykrywacz kłamstw może zostać wykorzystany do sprawdzenia wiarygodności składanych zeznań, ale pod pewnymi warunkami. Najważniejsze jest tutaj to, że nawet w przypadku wydania wniosku o badanie wariografem przez biegłego osoba badana może się na takie badanie nie zgodzić. W takim wypadku test nie może zostać przeprowadzony. Bardzo istotne jest także to, że w tym wypadku wynik takiego badania w żadnym wypadku nie może stanowić dowodu w sprawie. Jest to wyłącznie materiał pomocniczy, który przed wydaniem ostatecznej wersji akt musi zostać komisyjnie zniszczony.
Wyjątkiem od tej reguły jest badanie wariografem osoby już oskarżonej w sprawie. Oczywiście tutaj badanie także musi być przeprowadzone za zgodą badanego, ale w tym wypadku wyniki tego badania mogą być użyte jako dowód w sprawie. Zazwyczaj jednak sądy traktują taki dowód z przymrużeniem oka i rzadko kiedy stanowią one kluczowy element w sprawie.
Naturalnie prawo dokładnie określa warunki przeprowadzenia takiego badania, czyli może być ono wykonane tylko na osobach zdrowych psychicznie, ale po części także i fizycznie. Wszelkie zaburzenia w pracy serca, przeziębienie, przemęczenie oraz bóle automatycznie dyskwalifikują z takiego badania. Również odmowa przeprowadzenia badania jest prawnie chroniona. Nie wolno bowiem starać się w żaden sposób wymusić na badanym wyjaśnienia powodu odmowy, gdyż może to dodatkowo obciążać go w sprawie karnej.